امنیت و راه‌کارهای تأمین آن در اندیشه محقق سبزواری

در این مقاله مفهوم بااهمیت امنیت و عوامل موجده و ابعاد مختلف آن در کتاب روضه‌الانوار بررسی شده است و با این منظر ضمن نگرش دقیق‌تر به زوایای اندیشه و تبیین نحله تفکر سیاسی محقق سبزواری، با وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر صفوی و نوع تأملات و اندیشه‌ورزی در عرصه سیاست و حکومت آن دوران آشنایی بیشتری صورت پذیرفته است. امنیت در منظومه فکری محقق سبزواری جایگاهی محوری، والا و تأمل‌ورزانه‌ایی داشته است. وی به‌هیچ‌وجه طرفدار تغلب و استبداد نبوده و برعکس، نفی تغلب را از عوامل موجده امنیت به‌شمار می‌آورده است. او بر‌مبنای نظریه «سلطنت مشروعه» و رویکرد مسالمت‌جویانه، همکاری با حکام صفوی را پیشه نمود تا امنیت و بقای تشیع و پیروان خود را تضمین کند، اما برخلاف اهل سنت، این همکاری‌ها غالباً ماهیتی مستعجل و موقت داشته و به‌حکم ضرورت مبتنی بر شریعت بوده است. آراء محقق به‌نحو بارزی از نهج‌البلاغه تأثیر پذیرفته و راه‌کارهای تأمین امنیت از نظر وی بسیار نوین، متنوع و فراتر از زمان خویش بوده است.